Proces powstawania kawy, od ziarna do konsumpcji
Proces powstawania kawy, od ziarna do konsumpcji
Produkcja kawy to złożony proces. Składa się z wielu etapów.
Zbiory
Wszystko zaczyna się na plantacji, gdzie w sprzyjających warunkach klimatycznych uprawiane są krzewy kawowca. Rosną one przez około 5 lat zanim pojawią się na nich pierwsze owoce. Dobre zbiory rozpoczynają się w 7 roku życia rośliny. Dojrzałe owoce są następnie sortowane i transportowane kolejno do mokrego i suchego młyna, gdzie w procesie obróbki z owocu wydobywane są ziarna kawy. W zależności od rodzaju kawy wyróżnia się obróbkę na sucho oraz na mokro.
Obróbka kawy
Obróbka ziaren kawy jest pierwszym procesem jej produkcji. Ma ona na celu oddzielenie skórki i miąższu owocu od jego ziaren. Najstarszą i bardzo popularną metodą jest tzw. “obróbka na sucho”, czyli bez wykorzystania wody. Owoce są suszone do momentu, w którym miąższ z łatwością odpada od ziaren (można tego dokonać tradycyjnie lub mechanicznie). Potem suszone są same ziarna, aż do uzyskania odpowiedniej wilgotności.
Kolejną, najpopularniejszą zarazem metodą uzyskania ziaren jest obróbka na mokro. Jest to wieloetapowy mechaniczny proces wykonywany przy użyciu wody. Najpierw oddzielany jest miąższ i skórka owocu od ziaren, które później pozostawia się do kontrolowanej fermentacji, a następnie płucze wodą i suszy. Jednym z najistotniejszych procesów, jakie zachodzą w trakcie obróbki kawy jest fermentacja miąższu owoców zachodząca z udziałem beztlenowych bakterii i drożdży.
Transport i magazynowanie
Wysuszone ziarna trafiają do magazynów. Tam pozbawiane są tzw. pergaminu, czyli ostatniej warstwy chroniącej ziarno. Następnie odbywa się sortowanie, m.in. pod względem wielkości, czy gęstości, by w kolejnym etapie przygotować je do transportu. Kawa to bardzo delikatny surowiec - trzeba ją chronić nie tylko przed wilgocią, ale również przed zewnętrznymi zapachami, które natychmiast wchłania. Pakowana jest najczęściej w 60 kg worki wykonane z grubej juty lub sizalu (nici z liści agawy). Oba materiały zapewniają cyrkulację powietrza, a jednocześnie są naturalnie wodoodporne. Tak przygotowana kawa rozpoczyna podróż i drogą morską lub lotniczą trafia do magazynów firm/ dystrybutorów zielonego, czyli surowego ziarna. Z tymi firmami kontaktują się palarnie kawy oraz zakłady produkcyjne w celu zakupu surowca.
Wypalanie kawy
Kolejnym procesem w produkcji kawy jest jej wypalanie. Podczas tego etapu kawa zyskuje swój smak i aromat - zielone ziarno staje się brązowe. Poziom wypalenia kawy decyduje o jej profilu smakowym. Jego wyznacznikiem jest kolor ziaren i zależy on od długości wypalania. I tak - długie palenie kawy (tzw. wypalanie ciemne) powoduje ujednolicenie smaku wypalanych ziaren. Natomiast krótkie palenie (tzw. wypalanie jasne) powoduje lepszą ekspozycję nut smakowych takich jak np. nuta czekoladowa. Po wypaleniu kawa jest zapakowana - w ziarnach lub zmielona i dostarczana do sklepów, hurtowni, czy kawiarni.
Metoda parzenia
Wypalona i zapakowana kawa trafia do konsumenta. To on najpierw wybiera jej gatunek i smak, a potem sposób parzenia. Wyróżnić możemy kilka popularnych metod parzenia: w ekspresie ciśnieniom, w kawiarce elektrycznej, w ekspresie przelewowym, we French Pressie i w innych, domowych metodach, jak na przykład Aeropress czy dripper. Z każdego z nich kawa smakuje nieco inaczej dzięki czemu można wybrać swój ulubiony sposób, a czasem nawet kilka. Dodatkowo kawę zawsze możemy wypić czarną, z mlekiem lub z innymi dodatkami.
Produkcja kawy to złożony proces, który wymaga zaangażowania i wysiłku wielu ludzi. Istnieje opinia, że od zasadzenia do momentu zaparzenie, kawa „przechodzi” przez 70 ludzkich rąk. Każdy z etapów produkcji jest istotny i będzie miał wpływ na ostateczny smak i jakość kawy.